Checklist ontslagvolgorde

Is er sprake van ontslag om bedrijfseconomische redenen en wil je hiervoor een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV? Denk er dan om dat je in dat geval niet zomaar zelf kan kiezen wie eruit moeten. Hier zijn regeltjes voor. Dit heet het afspiegelingsbeginsel. Wij zetten alles voor je op een rijtje, zodat je zeker weet dat je dit op de juiste manier aanpakt. 

Checklist ontslagvolgorde

Als je deze checklist volgt, weet je zeker dat je het ontslag om bedrijfseconomische redenen op de juiste manier aanpakt. Zo laat je geen steken vallen en is de kans van slagen het grootst. De checklist zorgt ervoor dat je de juiste ontslagvolgorde aanhoudt. Heb je toch verdere hulp nodig? Bel ons dan gerust voor juridisch advies over jouw specifieke situatie. 

Stap 1: Ontbinden tijdelijke contracten en uitzendwerkers

Voor je aan de slag gaat met het aanvragen van de ontslagvergunning is het belangrijk om eerst te bekijken of er binnen het bedrijf nog mensen met een tijdelijk contract of uitzendwerkers aan de slag zijn. Deze contracten moet je namelijk eerst ontbinden voor de vaste krachten in aanmerking komen voor ontslag.

Stap 2: Bekijk voor jezelf welke werknemers jij zou willen ontslaan

Ga je eenmaal aan de slag met de ontslagvergunning, dan ben je gebonden aan het afspiegelingsbeginsel. Je hebt dan geen invloed meer op de vraag wie er ontslagen wordt. Wil jij graag van bepaalde medewerkers af of weet jij bijvoorbeeld dat sommige werknemers met het idee spelen om te vertrekken? Dan is het slim om te bekijken of deze werknemers ervoor open staan om met wederzijds goedvinden uit elkaar te gaan. Doe ze een voorstel en bekijk hoe de reactie is. Wellicht kun je via deze weg al flink bezuinigen op de personeelskosten en is verder ontslag niet meer nodig. 

Stap 3: Het vaststellen van de peildatum

Is het toch nodig dat er een ontslagvergunning komt, dan krijg je te maken met het afspiegelingsbeginsel. Je begint hierbij met het vaststellen van de peildatum. Dit doe je om een duidelijk beeld te krijgen van het personeelsbestand. Het UWV hanteert als peildatum de datum waarop de ontslagaanvraag wordt ingediend. De ontslagen moeten worden verdeeld over iedereen die op de peildatum in dienst is. 

Stap 4: Verdeel het personeel in leeftijdsgroepen

Per bedrijfsvestiging verdeel je het personeel per categorie uitwisselbare functies in vijf leeftijdsgroepen. Hierbij graag het om de volgende groepen:

• 14 – 25 jaar oud
• 26 – 35 jaar oud
• 36 – 45 jaar oud
• 46 – 55 jaar oud
• 56 jaar en ouder

   

De ontslagen moeten zo verdeeld worden dat de leeftijdsopbouw binnen het bedrijf ongeveer gelijk blijft. Binnen iedere leeftijdsgroep geldt het zogenaamde ‘last in first out’ principe. Degene met het kortste dienstverband krijgt ontslag. 

Stap 5: Bereken hoeveel werknemers er per leeftijdsgroep uit moeten

Heb je deze leeftijdsgroepen eenmaal bepaald, dan kun je gaan berekenen hoeveel werknemers er per leeftijdsgroep ontslag moeten krijgen. Het aantal mensen dat ontslagen moet worden om het bedrijf weer gezond te krijgen verdeel je onder de verschillende leeftijdscategorieën. We leggen dit even uit aan de hand van een voorbeeld: 

Bij een klein bedrijf werken in totaal vijftien medewerkers op de service desk. Het gaat niet goed en om het hoofd boven water te kunnen houden is de werkgever genoodzaakt om een aantal medewerkers te ontslaan. Het gaat om 4 werknemers. De werkgever begint met het verdelen van het aantal medewerkers dat ontslagen moet worden over de leeftijdscategorieën. Deze verdeling is als volgt:

• 15 tot 25 jaar: 5 werknemers, percentage 33,3%
• 25 tot 35 jaar: 5 werknemers, percentage 33,3%
• 35 tot 45 jaar: 3 werknemers, percentage 20%
• 45 tot 55 jaar: 2 werknemers, percentage 13,33%
• 55 jaar en ouder: 0 werknemers, percentage 0%

Vervolgens moet de werkgever bekijken hoeveel werknemers er per leeftijdsgroep ontslagen moeten worden om de leeftijdsopbouw binnen het bedrijf gelijk te houden. Dit doe je door het percentage medewerkers per leeftijdsgroep te vermenigvuldigen met het aantal mensen dat je wil ontslaan (in dit geval vier personen). Uitkomsten van 0,5 of hoger moeten naar boven worden afgerond.

• 15 tot 25 jaar: 5 werknemers, percentage 33,3%, aantal ontslagen 1,33, afgerond 1
• 25 tot 35 jaar: 5 werknemers, percentage 33,3%, aantal ontslagen 1,33, afgerond 1
• 35 tot 45 jaar: 3 werknemers, percentage 20%, aantal ontslagen 0,80, afgerond 1
• 45 tot 55 jaar: 2 werknemers, percentage 13,33%, aantal ontslagen 0,53, afgrond 1
• 55 jaar en ouder: o werknemers, percentage 0%, aantal ontslagen 0, afgerond 0

In deze situatie zorgt het afspiegelingsbeginsel ervoor dat in iedere leeftijdsgroep iemand ontslag krijgt. Hierbij gaat het om degene die er het laatst is bijgekomen. Vanaf dat moment geldt dus het “last in first out-principe”.

Uitzonderingen

Gaat het bedrijf sluiten, komt er een unieke functie te vervallen of vervalt een complete functiegroep, dan hoeft het afspiegelingsbeginsel niet toegepast te worden. Ook is het in sommige gevallen mogelijk om van het afspiegelingsbeginsel af te wijken. Bijvoorbeeld als een werknemer onmisbaar is of als er sprake is van een extra zwakke arbeidsmarktpositie. 

Stap 6: Ontslagvergunning aanvragen

Je weet nu wie er volgens het afspiegelingsbeginsel ontslagen moeten worden. Voor deze mensen kun je een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV. Het UWV zal uiteindelijk besluiten of het ontslag wordt goedgekeurd of niet.

Hulp nodig?

Heb jij vragen over het ontslag of ben je op zoek naar iemand die jou kan helpen om alles op de juiste manier te regelen? Onze juridische medewerkers staan voor je klaar. Zij helpen je graag en geven je gratis juridisch advies waar je mee verder kan. Is het nodig, dan kunnen zij jou ook in contact brengen met een goede jurist of advocaat bij jou in de buurt.